Czy uzależnienie jest chorobą psychiczną?

Dziś jest powszechnie akceptowane przez największe stowarzyszenia naukowe, że uzależnienie jest chorobą medyczną. National Institute on Drug Abuse [NIDA] i American Psychiatric Association [APA] definiują uzależnienie jako „chorobę mózgu”, a DSM-V wymienia kryteria klasyfikacji uzależnienia jako stanu zdrowia psychicznego zwanego „zaburzeniem używania substancji”.

W książce Danuty Sadownik poznasz najczęstsze problemy i uzależnienia współczesnego świata: obżarstwo, alkoholizm, narkomanię, seksoholizm, wycieńczającą wysiłek fizyczny, agresję oraz niebezpieczeństwo płynące z cyberprzestrzeni i wiele wiele innych.

Prawda jest bolesna – żyjemy w wieku UZALEŻNIEŃ!

W kręgu UZALEŻNIEŃ – od czego można się uzależnić?

Jednak nie zawsze tak było. W Stanach Zjednoczonych istnieje długa historia oczerniania nie tylko narkotyków i alkoholu, ale także ludzi, którzy ich używają. Niecałe sto lat temu uzależnienie nie było postrzegane jako choroba poza kontrolą człowieka, ale raczej jako upadek moralny zakorzeniony w osobowości.

W latach trzydziestych, kiedy naukowcy po raz pierwszy zaczęli studiować uzależnienie, dominującym poglądem było to, że uzależnieni byli po prostu zbyt słabi w sile woli, by powiedzieć „nie” . Ponieważ uzależnienie nie było postrzegane jako choroba, nie istniała koncepcja leczenia go ośrodkami rehabilitacyjnymi i programami 12-stopniowymi. Zamiast tego osoby nadużywający narkotyków i alkoholu byli postrzegani jako degeneraci i przestępcy i byli odpowiednio traktowani; zostali uwięzieni lub zinstytucjonalizowani, aby nie stanowić uciążliwości dla społeczeństwa.

Fala opinii naukowej zaczęła się zmieniać wraz z postępem badań i technologii, które ujawniły, że wielokrotne stosowanie leków faktycznie doprowadziło do fizycznych zmian w mózgu, które hamują samokontrolę i utrwalają intensywne apetyt na lek. To odkrycie wstrząsnęło pojęciem dalszego używania narkotyków jako „wyboru” i zdyskredytowało argument, że uzależnieni mogą po prostu przestać używać w dowolnym momencie.

Utrata kontroli: jak uzależnienie zmienia twój mózg

Główny argument, dlaczego uzależnienie nie powinno być uważane za chorobę, koncentruje się na roli wyboru. Na przykład niektórzy twierdzą, że nie możesz przestać chorować na raka, ale możesz zrezygnować z używania narkotyków, jeśli wywierasz na to siłę woli. Ten argument został zastosowany również do innych chorób psychicznych; na przykład niektórzy twierdzą, że ludzie cierpiący na depresję powinni po prostu „przestać być smutnym”. W obu przypadkach nie uznaje się, że choroby te odwzorowują zmiany w strukturze i funkcji mózgu, które utrwalają chorobę.

Narkotyki działają poprzez stymulowanie obwodów nagrody w mózgu. Zazwyczaj obwód nagrody odgrywa rolę w uczeniu się – istnieje po to, abyś nauczył się powtarzać czynności, które podtrzymują życie, takie jak jedzenie i spanie. Aby to zrobić, uwalnia dopaminę – substancję chemiczną, która wywołuje uczucie przyjemności – do mózgu, gdy wykonujesz czynność, która jest ewolucyjnie korzystna dla twojego przetrwania. W rezultacie powstaje powiązanie między tą aktywnością a uczuciami przyjemności, dzięki czemu jesteś zmotywowany do ponownej aktywności.

Czego potrzeba, by wyjść z nałogu? Jak można odmienić swoje życie? Jak pomóc alkoholikowi i czy jest to możliwe?

Narkotyki wykorzystują tę samą ścieżkę uczenia się, ale wrzucają ją do przesterowania. Kiedy bierzesz, uwalnia on od 2 do 10 razy więcej dopaminy niż naturalne procesy. Powoduje to skrajne uczucia euforii, które bardzo motywują cię do powtórnego użycia. Ale gdy będziesz nadal zażywał te substancje, twój mózg dostosowuje się do tych nienaturalnie dużych skoków dopaminy poprzez odczulanie się na niego.

Rezultatem jest nie tylko tolerancja, potrzeba przyjmowania coraz większych dawek, aby odczuć efekt, ale także utrata przyjemności z normalnych czynności, które zostały wzmocnione przez małe ilości dopaminy, takie jak jedzenie, spanie i spędzanie czasu z przyjaciółmi. Niektórzy ludzie stają się fizycznie uzależnieni od narkotyków, bez objawów odstawienia, takich jak nudności, zmęczenie i bezsenność. W tym momencie dalsze używanie leku nie jest już kwestią wyboru; zarówno twoje ciało, jak i mózg uzależniły się od niego, potrzebują go do funkcjonowania i odczuwania przyjemności.

Niektórzy ludzie są bardziej narażeni na uzależnienie

Pomimo dowodów na to, że długotrwałe zażywanie narkotyków prowadzi do zmian w mózgu, niektórzy nadal twierdzą, że uzależnienie różni się od innych chorób psychicznych, ponieważ początkowa decyzja o wypróbowaniu substancji pozostaje indywidualnym wyborem. Innymi słowy, jeśli wywierasz siłę woli, aby nie próbować narkotyków, nigdy nie będziesz uzależniony.

Jednak ta linia myślenia ignoruje fakt, że istnieje kilka czynników ryzyka poza kontrolą, które zwiększają prawdopodobieństwo wypróbowania narkotyków. Na przykład czynniki środowiskowe, takie jak dorastanie z rodzicami używającymi narkotyków lub chodzenie do szkoły, w której używanie narkotyków jest powszechne wśród rówieśników. Następnie, po rozpoczęciu stosowania, czynniki takie jak genetyka mogą zwiększyć prawdopodobieństwo szybkiego uzależnienia; badania sugerują, że czynniki genetyczne odpowiadają za od 40 do 60 procent podatności danej osoby na uzależnienie.

Uzależnienie jest wciąż piętnowane w społeczeństwie

Naukowe myślenie o uzależnieniu przeszło długą drogę w ciągu ostatnich 100 lat. Większość lekarzy dzisiaj traktuje uzależnienie jak chorobę, stosując kryteria do diagnozowania i leczenia. Jednak pomimo tej odmiennej postawy w środowisku medycznym, uzależnienie pozostaje wysoce stygmatyzowane w szerszym społeczeństwie.

Badanie przeprowadzone w 2014 r. przez Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health wykazało, że:

„ludzie są znacznie bardziej narażeni na negatywne nastawienie do osób cierpiących na uzależnienie od narkotyków niż osoby z chorobami psychicznymi i nie wspierają ubezpieczeń, mieszkalnictwa i polityki zatrudnienia, które przynoszą korzyści tym, którzy są uzależnieni od narkotyków itp. ”

Colleen L. Barry, PhD, MPP, która kierowała badaniem, uznaje różnicę w podejściu do faktu, że amerykańska opinia publiczna jest bardziej skłonna myśleć o uzależnieniu jako upadku moralnego niż stan zdrowia. „Badanie to jasno pokazuje, że nadal pozostaje wiele do zrobienia, aby uświadomić szerszej publiczności, że uzależnienie jest chorobą psychiczną.

Od czego można się uzależnić?

Jeśli mamy pomóc ludziom uzależnionym odzyskać siły, musimy przestać ich obwiniać za dokonywanie „złych wyborów” i odrzucanie ich jako z natury złych lub słabych. Zamiast tego musimy uznać złożoną sieć czynników społecznych i środowiskowych, które mogą prowadzić do zażywania narkotyków, i zrozumieć, że uzależnienie jest zakorzenione w zmianach w mózgu, które wpływają na osąd, podejmowanie decyzji i samokontrolę.

Historia, która może stać się przestrogą, dla tych, którzy chcieliby spróbować życia na haju, bo wydaje im się, że przecież nad wszystkim zapanują.