Dramatyczne doświadczenia są niczym emocjonalne blizny. Zawsze pozostawiają ślad w psychice skrzywdzonej osoby. Życie po traumie to trudna walka z demonami przeszłości i bólem.
Przykre, stresogenne sytuacje są naturalnym elementem życia. Mierzenie się z trudnościami, pozwala gromadzić cenne doświadczenia. Ponadto stres kojarzący się przede wszystkim z niepokojem i dyskomfortem, może mieć pozytywne oblicze. Fizjolog Hans Selye wyróżnił „dobry stres”, czyli stan napięcia emocjonalnego, mobilizujący do działania, podnoszący poziom energii i stymulujący do podejmowania wyzwań. Umiarkowany i „dobry stres” jest czynnikiem rozwoju. Stres destrukcyjny wyniszcza, powodując cierpienie. Należy zrobić wszystko, by zredukować jego negatywny wpływ na życie i zdrowie.
Niekiedy jednak nie da się zapobiec destrukcyjnym skutkom emocjonalnego urazu. Niektórzy doświadczają zdarzeń pozostawiających trwały ślad w psychice. Trauma będąca urazem psychicznym odciska bowiem piętno na funkcjonowaniu człowieka. Skutki traumy z dzieciństwa
„Traumatyczne doświadczenia w specyficzny sposób wpływają na funkcje poznawcze, a w szczególności na pamięć. Po traumie obserwuje się zaburzenia pamięci narracyjnej, która umożliwiałaby świadome przypomnienie i odtworzenie faktów. (…) Osoby doświadczające traumy są szczególnie podatne na rozwój zespołu stresu pourazowego (PTSD), a ryzyko jego wystąpienia zależy od wielu czynników, głównie zaś od historii rodzinnej, osobowości, stylu radzenia sobie w sytuacjach trudnych, reakcji środowiska, wcześniejszych doświadczeń życiowych”. – Gawniecka M., Łucka I., Cebella A., „Pamięć zaburzeń traumatycznych”.
Życie po traumie to trudna walka z demonami przeszłości. Uraz psychiczny zawsze powoduje negatywne zmiany w funkcjonowaniu. Powrót do normalności jest utrudniony, a czasem nawet niemożliwy. W krańcowo trudnych przypadkach doświadczone traumy mogą spowodować utrwalenie nieprawidłowych zachowań i sposobów reagowania lub objawiać się zaburzeniem stresowym, pourazowym. Trauma, podobnie jak stresory traumatyczne, odbiera radość życia. Natrętne myśli, koszmary senne, czy poczucie powracania dramatycznego zajścia, czyli tzw. flashback, nie pozwala otrząsnąć się z przeżytych dramatów.
Objawy stresu pourazowego PTSD, będącego wynikiem traumy, bywają bardzo złożone. Pośród nich wymienia się unikanie kontaktów z innymi ludźmi, ciągłe uczucie lęku, niezdolność do odczuwania przyjemności, trudności z koncentracją, stałe podenerwowanie, łatwość denerwowania się lub wręcz przeciwnie, odrętwienie fizyczne i emocjonalne. Dana osoba może borykać się z jedną albo kilkoma z tych komplikacji. Życie po traumie nie musi być koszmarem. Wsparcie najbliższego otoczenia potrafi przynieść ukojenie. Osoby, które doświadczyły krańcowo trudnych wydarzeń, mogą również korzystać ze wsparcia terapeutycznego, czy farmakoterapii.
Życie po traumie opisuje powieść „Origami dwojga istnień i psa”. Główni bohaterowie muszą zmierzyć się z koszmarami, lękiem i traumatycznymi wydarzeniami. Bożena Polańska, emerytowana policjantka straciła wiarę, że kiedykolwiek zdoła poznać godnego zaufania mężczyznę. Jej czarnowidztwo spowodowane jest traumatycznymi przeżyciami. Dwukrotna próba gwałtu i zastrzelenie człowieka na służbie to zajścia, które okaleczyły jej psychikę. Były bankowiec, Maciej Rawicz nie radzi sobie natomiast z piętnem pracy, którą wykonywał. Swego czasu uczestniczył w przestępczych działaniach, ale ostatecznie postanowił odciąć się od niezgodnych z prawem działań posłusznego partii Zarządu Banku. Kopie dokumentów, którą zabrał ze sobą, odchodząc z pracy, mają być jego kartą przetargową. Niestety nie na długo. W przypadku Bożeny i Macieja lekarstwem na traumy okaże się miłość. Ich ścieżki zejdą się w odpowiednim momencie. Maciej zostanie bowiem postrzelony, a Bożena uratuje mu życie. Czy zakończenie przyniesie ze sobą szczęśliwą, uwieńczoną rodzicielstwem miłość? Czy poddadzą się psychicznym urazom? Jak mówi przesłanie płynące z książki:
„Trzeba walczyć. „Przepracowane” i co najmniej zneutralizowane traumy wzmacniają nas. Nie wolno się bać. W tej powieści mówię o tym bardzo wyraźnie. (…). Nie da się oczywiście zapomnieć, wyzbyć się, wszystkich traum do końca, ale trzeba się starać je zminimalizować, oswoić, inaczej, wyzbyć się strachu”. – Krzysztof Piotr Łabenda
Życie po traumie w przypadku DDA przybliża powieść „Tatuaże podświadomości”. Zrozumiemy, że Dorosłe Dzieci Alkoholików borykają się z nieuświadomionym zaburzeniem osobowości. Dorastanie w rodzinie alkoholowej, zawsze pozostawia po sobie ślad. Wyuczone, niewłaściwe sposoby radzenia sobie w sytuacjach trudnych, latami powodują przykre konsekwencje. Fabuła książki przeniesie nas na malownicze Mazury. W tym pięknym miejscu poznamy trzy niezwykłe kobiety. Zarządzającą własną knajpą Teresę. Mieszkającą na odludziu Grażkę, która swego czasu prowadziła rekreację konną oraz Gabrysię. Gabrysia jak większość DDA nadmiernie zachwyca się drobiazgami i uśmiechem tuszuje cierpienie. W ten sposób nie da się jednak uleczyć psychicznych urazów. Wsparcie jej męża oraz przyjaciółek jest nieocenione. Tyle że, Gabrysia wierzy, że przyjazd na Mazury był jej pisany. Uważa, że książka opisująca fragmenty z jej życia, którą przygotuje Grażka, pozwoli jej na dobre uporać się z przykrymi wspomnieniami. Gabrysia musi jednak zrozumieć, że przed przeszłością nie da się uciec. Ukojenie może przynieść jedynie przebaczenie. Ta wzruszająca historia bardzo trafnie obrazuje traumę, z którą boryka się DDA.
„Ślady takich doświadczeń zapisują się w psychice i tworzą balast zakłócający proces rozwoju oraz mogą wywierać negatywny wpływ na całe życie skrzywdzonej osoby” – Jerzy Mellibruda, Instytut Psychologii Zdrowia.
Życie po traumie spowodowanej śmiercią najbliższej osoby opisuje powieść „Blizny”. Główny bohater będzie musiał przejść proces żałobny. Poznając jego los, zrozumiemy, że strata ukochanej osoby jest bolesnym urazem psychicznym. Krzysztof boleśnie doświadczony przez zawód miłosny, latami nie próbował się z nikim związać. To dlatego, gdy poznał dużo młodszą panią chirurg Natalię, zakochał się bez pamięci. Niestety. Wieloletnie, szczęśliwe małżeństwo, przerwie śmierć żony Krzysztofa. Natalia umrze, a jej narządy zostaną przeznaczone do przeszczepu. Niejaka Anka otrzyma jej serce, a zaraz po zabiegu zacznie obserwować u siebie niespotykane wcześniej zachowania. Los połączy drogi Anki i pogrążonego w depresji Krzysztofa. Będzie on łudził się, że za sprawą przeszczepu opatrzność chce mu zwrócić żonę. Ostatecznie Krzysztof zrozumie, że można kochać zmarłą osobę, a mimo tego starać się cieszyć życiem. Zbyt długo trwający żal, zaognia bowiem żałobną traumę.
„Osoba dotknięta traumą przeżywa też żal po stracie i żałobę. (…) Po tego rodzaju kryzysie następują zmiany psychiczne – najpierw Zespół Ostrego Stresu (ASD), który może się przerodzić w Zespół Stresu Pourazowego (PTSD), który może trwać latami, trwale zmieniając psychikę i osobowość. Niepowikłana żałoba zawsze przebiega w stadiach”. – Centrum Psychoterapii Poznawczo-Behawioralnej
O walce z demonami przeszłości i znaczeniu przygotowania się na niespodziewane, szokowe doświadczenia, w nieco lżejszy sposób opowiada „Taniec z motylami”. Poruszony zostaje temat skrywanych przed światem sekretów. Pewnego dnia mogą one zostać ujawnione, a wtedy pociągną za sobą konsekwencje. Główna bohaterka Zuzanna ucieka przed własną przeszłością. Obawia się powracających wspomnień i kontaktu z dawno niewidzianymi ludźmi. Ból i żal paraliżuje jej działania. Za moment wszystko jednak się zmieni. Niezamierzenie Zuzanna będzie odkrywać największe sekrety swojej matki. Ujawnienie rodzinnej tajemnicy wpłynie na życie wielu osób. Znaczenie będzie też mieć spotkanie właściwej osoby w konkretnym miejscu. Podążymy szlakiem ludzkich tęsknot i marzeń, by zrozumieć, że ukojenie w życiu po traumie może przynieść przebaczenie. Odrzućmy więc lęki i zgodnie z przesłaniem powieści, doceńmy wszystko, co najpiękniejsze.
„(…) żyj pełną piersią, póki możesz, przypomnij sobie wszystkie marzenia, tańcz boso w deszczu. Smakuj życie, niczym najlepsze trufle i delektuj się nim, tak byś w moim wieku mogła powiedzieć, że niczego nie żałujesz…”. – Anna Wysocka – Kalkowska,”Taniec z motylami”.
Zaprezentowane książki we wzruszający sposób poruszają temat życia po traumie. Dramatyczne doświadczenia zawsze pozostawiają ślad w psychice skrzywdzonej osoby. W trakcie lektury przekonamy się jednak, że przebaczenie, pogodzenie się z przeszłością i wsparcie innych osób może przynieść ze sobą ukojenie.
Comment here